خدمات پرستاري سپيد گستر

افسردگي سالمندان يك اختلال رواني و عاطفي است كه روي افراد مسن تأثير مي‌گذارد. احساس غم و اندوه زودگذر در بين همه افراد مسن طبيعي است. اما افسردگي پايدار بخش معمولي از پيري نيست.
به همين خاطر است كه اعضاي خانواده و حتي پرستار سالمند نيز بايد با علائم اين بيماري آشنا بوده تا بتوانند در اسرع وقت به بيمار كمك كنند. فراموش نكنيد كه افسردگي در بزرگسالان مي‌تواند كيفيت زندگي آنها را كاهش دهد و ريسك عوارض را بالا ببرد.

علت افسردگي سالمندان چيست؟

علت افسردگي در هر گروه سني متفاوت است. برخي تحقيقات نشان داده‌اند كه اين عارضه مي‌تواند منشاء ژنتيكي داشته باشد. با اين حال، عوامل بيولوژيكي، اجتماعي و روان‌شناختي نيز در افسردگي سالمندان نقش دارند.
برخي از مهم‌ترين علل افسردگي عبارتند از:

• كمبود مواد شيميايي مهم و انتقال دهنده‌هاي عصبي در مغز (مانند سروتونين و نوراپي‌نفرين)
• سابقه خانوادگي افسردگي
• مواجه شدن با وقايع آسيب‌زننده در زندگي، مانند قرار گرفتن در معرض سوء استفاده يا مرگ يكي از عزيزان

عوارض مرتبط با پيري نيز ممكن است منجر به افسردگي سالمندان شوند. اين مشكلات مي‌توانند شامل موارد زير باشند:

• بي‌تحركي
• انزوا
• فكر كردن به مرگ
• بازنشستگي
• مشكلات مالي
• مصرف طولاني مدت دارو
• مرگ دوستان و عزيزان
• مرگ همسر
• بيماري‌هاي مزمن

سالمند مبتلا به افسردگي چه نشانه‌هايي دارد؟

علائم افسردگي در همه گروه‌هاي سني يكسان است. آنها مي‌توانند شامل موارد زير باشند:

• غمگيني
• احساس بي‌ارزش بودن
• تحريك‌پذيري
• خستگي
• گريه كردن
• بي‌تفاوتي
• بي‌قراري
• عدم تمركز
• بي‌خوابي يا پرخوابي
• تغيير در اشتها
• فكر كردن و صحبت كردن درباره خودكشي
• تشديد دردهاي جسمي

افسردگي اغلب علت درد جسمي در افراد مسن است. بدون اين كه زمينه بيماري خاصي را داشته باشند.

روش‌هاي درمان افسردگي سالمندان

دقيقاً همان‌طور كه افسردگي هيچ علت واحد و مشخصي ندارد؛ درمان يكساني نيز براي همه افراد مبتلا به اين عارضه توصيه نمي‌شود. پيدا كردن يك روش درماني مناسب براي افسردگي، اغلب به زمان نياز دارد. اما درمان‌هاي رايجي كه معمولا براي كاهش علائم اين بيماري استفاده مي‌شوند، شامل تركيبي از دارو و ايجاد تغيير در شيوه زندگي هستند.
داروهاي مورد استفاده براي درمان افسردگي عبارتند از:

• مهاركننده‌هاي بازجذب سروتونين (SSRIs)
• مهاركننده‌هاي بازجذب سروتونين-نوراپي نفرين (SNRIs)
• داروهاي ضد افسردگي سه حلقه‌اي
• مهاركننده‌هاي مونوآمين اكسيداز (MAOIs)
• بوپروپيون
• ميرتازاپين

تغييراتي كه براي درمان افسردگي لازم است در زندگي افراد سالمند پياده كنيد نيز عبارتند از:

• افزايش فعاليت بدني
• پيدا كردن يك سرگرمي يا فعاليت جذاب و جديد
• ملاقات منظم با خانواده و دوستان
• خواب شبانه كافي
• رعايت يك رژيم غذايي متعادل و سالم

روش‌هاي بي‌شمار ديگري نيز وجود دارد كه شما مي‌توانيد به عنوان پرستار سالمند از آنها براي درمان فرد مسن مبتلا به افسردگي استفاده كنيد. به عنوان مثال هنر درماني يكي از اين روش‌هاست. هنر درماني در واقع فرآيندي است كه در آن احساسات بيمار به شكل خلاقانه بيان مي‌شود. در روان درماني نيز كه از ديگر روش‌هاي كاهش علائم افسردگي است، سالمند با يك متخصص درمانگر در يك مكان خصوصي صحبت مي‌كند.

زندگي با سالمندان مبتلا به افسردگي

افسردگي سالمندان مي‌تواند مشكلات مرتبط با پيري را بدتر كند. بنابراين زندگي كردن با سالمندي كه دچار اين عارضه است، مي‌تواند چالش برانگيز باشد. از طرفي اين بيماري هميشه قابل تشخيص نيست. اما درمان مناسب و مراقبت اصولي از سالمند مي‌تواند كيفيت زندگي او را تا حد زيادي بالا ببرد.
اگر نگران افسردگي والدين سالخورده خود هستيد؛ بهتر است بدانيد چگونه با سالمندان افسرده رفتار كنيد و اينكه خانواده و نزديكان فرد سالمند مي‌توانند تاثير عميقي بر روي روحيه او داشته باشند. بنابراين اگر وظيفه مراقبت از سالمندان را به عهده پرستار گذاشته‌ايد و خودتان توان نگهداري از سالمند را نداريد؛ حتما در اين امر با پرستار همكاري كنيد و هفته‌اي چند بار به والدين خود سر بزنيد. در ضمن بايد آنها را به درمان تشويق كنيد و با دعوت از دوستان و نزديكان بيمار، زندگي شادي براي او فراهم كنيد.
در كنار تمام اين موارد، نقش فردي كه به عنوان پرستار از بيمار مراقبت مي‌كند و تبحر و تخصص او در اين زمينه نيز مي‌تواند بسيار كمك‌كننده باشد.
پرستار متخصص، به خوبي با علائم اين بيماري آشناست و مي‌تواند قبل از بروز عوارض خطرناك آن، اقدامات مراقبتي و درمان علامتي را براي بيمار انجام دهد. بنابراين به غير از اعضاي خانواده، دوستان و نزديكان، پرستار سالمند نيز نقش مهمي در كنترل و درمان اين بيماري دارد.

از آنجايي كه آمار مبتلايان به مشكلات روحي و رواني ناشي از بيماري همه‌گير كرونا هر روز در حال گسترش است؛ توجه به حل اين مشكلات به خصوص در بين كودكان كه حساسيت بيشتري دارند، از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. شما به عنوان يك پرستار كودك يا يك والد بايد بدانيد كه چه اقداماتي مي‌توانند استرس كودكان را در اين شرايط كاهش دهند.
براي افرادي كه شغل‌شان نگهداري از كودك در منزل است يا خودشان فرزندي دارند؛ دانستن اين موضوع كه چه اقداماتي مي‌تواند فضاي خانه را عادي كرده و استرس كودكان را كاهش دهد، بسيار مهم است. در اين شرايط در عين حفظ فاصله اجتماعي كودكان از ديگران و يادگيري از راه دور، عادي كردن فضاي خانه و كاهش اضطراب از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.

مهمترين اقداماتي كه براي كاهش استرس كودكان مفيدند

با صداقت با كودكان رفتار كنيد

اطلاعاتي را به كودك ارائه دهيد كه ضمن ايجاد احساس امنيت در او، صادقانه نيز باشند. جزئيات بيشتري از آنچه كه كودك علاقه‌مند به دانستن آن است به او ارائه نكنيد. براي مثال اگر بچه‌ها در مورد تعطيلي مدرسه از شما سؤال مي‌كنند؛ فقط در مورد اين موضوع با او صحبت كنيد. اما اگر موضوعي در اين زمينه در خانه مطرح نشده است، نيازي به صحبت كردن در مورد آن نيست.
اگر كودك از شما سوالي را مي‌پرسد كه جواب آن را نمي‌دانيد؛ نبايد اطلاعات غلط به او بدهيد. كافيست كه بگوييد جواب سوال او را نمي‌دانيد. البته بهتر است از اين سؤال به عنوان فرصتي براي كنار هم بودن استفاده كنيد. براي اين كار كودك را كنار خود نشانده و پاسخ سوالش را در اينترنت جستجو كنيد. البته از ارائه اطلاعاتي كه در مورد ميزان مرگ‌ومير اين بيماري است، به شدت خودداري كنيد. اين آمار كودكان را مي‌ترساند و استرس‌شان را بيشتر مي‌كند.

با آرامش و اطمينان خاطر با كودكان صحبت كنيد

حتما به كودكان توضيح دهيد كه بيشتر افرادي كه بيمار مي‌شوند؛ احساس مي‌كنند سرماخوردگي يا آنفولانزا دارند. اين نكته را فراموش نكنيد كه استرس شما به عنوان پرستار يا والد مي‌تواند روي كودك نيز تاثير بگذارد. بنابراين هنگامي كه در مورد ويروس كرونا و اخبار مربوط به آن صحبت مي‌كنيد؛ تن صداي‌تان را پايين بياوريد و سعي كنيد طوري صحبت كنيد كه ناراحت و نگران به نظر نرسيد.

به آنها اجازه ابراز نگراني بدهيد

در اين شرايط به كودكان فضا دهيد تا ترس‌هاي خود را با شما به اشتراك بگذارند. طبيعي است كه بچه‌ها در اين شرايط مضطرب و نگران شوند. سوالاتي مانند اين كه آيا من نفر بعدي هستم كه بيمار مي‌شود؟ آيا ممكن است اين بيماري به سراغ من بيايد؟ و… حتما به ذهن او خطور مي‌كند. براي مقابله با استرس اين نوع سوالات به كودكان اطمينان دهيد كه بيماري كرونا كمتر به سراغ افراد زير 10 سال مي‌آيد؛ و بيشتر مخصوص بزرگسالان است. به آنها بگوييد كه هميشه مي‌توانند براي دريافت پاسخ سوالات خود با شما مشورت كرده و يا در مورد آنچه كه آنها را مي‌ترساند، صحبت كنند.

وقت‌شناس باشيد

براي كاهش استرس كودكان در اين شرايط بايد بدانيد چه زماني آنها به راهنمايي نياز دارند. از نحوه اطلاع از اخبار توسط كودكان، به خصوص توسط آنهايي كه دسترسي به اينترنت دارند و مي‌توانند به صورت آنلاين خبرها را دريافت كنند، آگاه شويد. مطمئن شويد كه آنها به محتواي متناسب با سن‌شان دسترسي دارند. نكته آخر اينكه به دنبال يافتن اخبار يا رسانه‌هايي نباشند كه آنها را مي‌ترسانند يا اطلاعات نادرستي را به آنها ارائه مي‌دهند.

به كودكان در كنترل احساسات كمك كنيد

براي كنترل استرس كودكان بايد به آنها بياموزيد كه خواب زياد و شستن دست‌ها غالباً مي‌تواند بدن‌شان را قوي و سالم نگه دارد. كافيست به آنها توضيح دهيد كه شستن منظم دست به جلوگيري از انتشار ويروس به ديگران نيز كمك مي‌كند. بنابراين خودتان نيز مرتب دست‌هايتان را بشوييد و الگوي خوبي براي آنها باشيد.
در گام بعدي بايد در مورد همه اقداماتي كه براي سالم نگه داشتن بدن ضروري هستند، با آنها صحبت كنيد. اطلاع كودكان از اين كه دانشمندان در حال تلاش براي يافتن واكسن اين ويروس هستند، از اهميت زيادي برخوردار است و استرس آنها را تا حدودي كاهش مي‌دهد.
حتما به كودكان توضيح دهيد كه مرگ بر اثر اين ويروس، علي‌رغم آنچه كه ممكن است در اخبار بشنوند، بسيار نادر است. اين نكته را فراموش نكنيد كه كودكان و نوجوانان بيشتر از خودشان نگران سلامت خانواده و دوستان‌شان هستند. به عنوان مثال اگر بشنوند كه افراد مسن شانس بيشتري براي ابتلا دارند، ممكن است نگران پدربزرگ و مادربزرگ‌شان شوند. بنابراين تماس روزانه ويدئويي و صوتي آنها، با پدربزرگ و مادربزرگ بسيار ضروري است.
در نهايت به آنها بگوييد كه طبيعي است گاهي اوقات استرس داشته باشند. شناخت اين احساسات و دانستن اينكه اين دوره استرس‌زا مي‌گذرد و به زودي زندگي به حالت عادي باز مي‌گردد؛ مي‌تواند به كودكان در ايجاد انعطاف‌پذيري كمك كند.

ضعف عضلات در سالمندان به دليل افزايش سن و كاهش حجم عضلات بدن رخ مي‌دهد و پيامدهايي نظير شكستن استخوان‌ها را در پي دارد. سالمنداني كه تحرك و فعاليت بدني كمتري دارند و توليد هورمون‌هاي تحريك‌كننده رشد عضلاني در آنها كاهش يافته در معرض بيماري‌هاي ضعف عضلاني قرار دارند. پرستار سالمند يا فردي كه وظيفه مراقبت از سالمند را بر عهده دارد مي‌تواند با يك برنامه غذايي مناسب و تشويق سالمند به انجام ورزش‌هاي مقاومتي اين عارضه را كنترل كند.

دلايل ضعف عضلات در افراد سالمند

ضعف عضلات زماني در سالمندان رخ مي‌دهد كه حركت ارادي ماهيچه دچار اختلال شود. اين عارضه به دلايل مختلفي در سالمندان ايجاد مي‌شود. به طور معمول افراد سالمند به دليل كاهش فعاليت بدني و استراحت بيشتر در رخت‌خواب بافت عضلاني خود را از دست مي‌دهند. بيماري‌هاي مختلف نظير ام اس يا توده سرطاني در نخاع نيز به كاهش توده عضلاني در اين افراد منجر مي‌شوند.
اگر اعصاب فرد سالمند در اثر بيماري يا حادثه نظير سوختگي شديد آسيب ببيند، عضلات دچار ضعف خواهند شد. استفاده بيش از حد از نوشيدني‌هاي الكلي و مواد مخدر با كاهش سطح پتاسيم بدن منجر به بروز ضعف عضلاني خواهد شد.
ضعف عضلات ممكن است عضله‌هاي مختلفي را در بدن درگير كند. براي مثال ضعف عضلات چشم منجر به تاري ديد يا دوبيني در فرد سالمند مي‌شود يا ضعف عضلات قفسه سينه مشكلات تنفسي را براي سالمند به همراه دارد.
يكي از رايج‌ترين ضعف‌هاي عضلاني مربوط به دست و پا در سالمندان، لمس شدن يك طرف بدن بر اثر سكته مغزي است. بروز فتق يا پارگي ديسك در ستون فقرات نيز ضعف عضلاني در سالمندان را در پي دارد.
نكته قابل توجه اين است كه در بسياري مواقع ضعف عضلاني سالمندان ناشي از خستگي است. اين خستگي به دلايل مختلفي نظير بيماري‌هاي مزمن، عفونت مزمن، سرطان، نارسايي قلبي، اختلالات خلقي و رواني مانند افسردگي، كم‌خوني و… به وجود مي‌آيد و فرد سالمند را دچار ضعف مي‌كند.
توجه داشته باشيد اگر سالمند در طول چند روز دچار ضعف شديد عضلات شود يا علائم مربوط به ضعف عضلاني مانند اختلال در حس، احساس سوزن سوزن شدن، بي‌حسي در دست و پا يا خواب‌رفتگي اعضاي بدن را از خود بروز دهد حتما بايد در اولين فرصت به پزشك متخصص مراجعه شود.

كنترل ضعف عضلات در افراد سالمند و بهبود آن

ضعف عضلات در سالمندان با فيزيوتراپي و كاردرماني قابل درمان است. فيزيوتراپي به كنترل ضعف عضلات و حتي بازيابي قدرت در افراد سالمند كمك مي‌كند.
انجام تمرين‌هاي استقامتي به طور موثري در روند از دست دادن عضلات عمل مي‌كند. اين تمرينات باعث بهبود رابطه بين اعصاب و سلول‌هاي عضلاني شده و به ساخت عضلات در بدن كمك مي‌كند. اما مهم است كه افراد سالمند به اندازه كافي ورزش كنند.
حركت‌هاي مقاومتي كه براي سالمندان در نظر گرفته شده در همه عضلات شامل كمر، قفسه سينه، پاها، بازوها و شانه‌ها، بايد در هر بار تمرين 10 تا 15 بار تكرار شود. فرد سالمند حتما بايد در بين هر ست از تمرين‌ها حداقل به مدت 3 تا 7 دقيقه استراحت كند تا براي انجام تمرينات ست بعد آمادگي داشته باشد. بهتر است هفته‌اي دو بار تمرينات ورزشي انجام شود تا عضلات بتوانند مجددا رشد كنند.
سالمندان تمرينات استقامتي را بايد تحت نظر مربي انجام دهند تا در اثر فشار وزنه‎ها و تمرينات دچار آسيب نشوند. حركت پل به تقويت عضلات عمقي لگن كمك مي‌كند، پرس دست‌ها عضلات سينه و عضلات دو سر و سه سر بازويي را تقويت مي‌كند. تقويت عضلات شكمي عرضي با سفت كردن عضلات شكم باعث تقويت ستون فقرات در افراد سالمند خواهد شد.

تاثير پروتئين بر بهبود قدرت عضلات در افراد سالمند

از آنجا كه پروتئين براي رشد و تقويت عضلات ضروري است و با افزايش سن جذب پروتئين كاهش پيدا مي‌كند، مصرف آن بايد در اولويت قرار بگيرد. گوشت قرمز، مرغ، ماهي، لبنيات و تخم مرغ پروتئين لازم براي رشد عضلات را فراهم مي‌كنند. پروتئين‌هاي گياهي مانند لوبيا، بادام زميني و سويا نيز بايد در رژيم غذايي لحاظ شوند. اگر پروتئين 30 تا 40 دقيقه پس از انجام تمرينات ورزشي استفاده شود تاثير بهتري بر عضله‌سازي خواهد داشت.
به گفته محققان، سالمندان مي‌توانند با انجام پياده‌روي، ورزش‌هايي نظير شنا و دوچرخه ثابت و استفاده از يك رژيم غذايي سالم و سرشار از ويتامين و كلسيم سلامت عضلات خود را حفظ كنند.

بيماري كوويد 19 كه امروزه نقل مجالس ما شده، يك بيماري جديد است و در مورد عوامل خطر ابتلا به آن اطلاعات محدودي در دسترس مي‌باشد. اما به طور كلي و بر اساس اطلاعات تخصص و باليني موجود، افراد مسن و افرادي كه از بيماري‌هاي زمينه‌اي مانند ديابت، بيماري قلبي، فشار خون و… رنج مي‌برند، ممكن است بيشتر در معرض خطر ابتلا به نوع شديد بيماري كوويد 19 قرار داشته باشند. بنابراين اگر فرد سالخورده‌اي در خانه داريد يا خودتان به عنوان پرستار سالمند مشغول به كار هستيد؛ براي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري همه‌گير نكاتي كه در ادامه اين مطلب با عنوان روش‌هاي جلوگيري از ابتلا به بيماري كرونا در سالمندان به آنها اشاره شده است را حتما رعايت كنيد.

روش‌هاي جلوگيري از ابتلا به بيماري كرونا در سالمندان

بزرگسالاني كه بيش از 65 سال سن دارند، به خصوص آنهايي كه به يك نوع بيماري زمينه‌اي مبتلا هستند؛ در معرض خطر بيشتري براي ابتلا به اين بيماري قرار دارند. بنابراين اين گروه از افراد نياز به مراقبت و توجه ويژه‌اي دارند. اين عفونت ويروسي يك بيماري جديد است و پزشكان هر روز اطلاعات تازه‌اي را در مورد آن كشف مي‌كنند.

آنچه را كه شما به عنوان پرستار يك سالمند مي‌توانيد براي پيشگيري از ابتلاي اين عزيزان به بيماري كوويد 19 انجام دهيد، به شرح زير است:

• او را در خانه نگه داريد.
• دست‌هايش را مرتب بشوييد.
• از تماس نزديك فرد سالمند با افرادي كه بيمار هستند خودداري كنيد.
• سرويس بهداشتي و سطوحي كه او مرتباً آنها را لمس مي‌كند را تميز و ضد عفوني كنيد.
• اگر علائمي در فرد سالمند مي‌بينيد؛ با شماره‌هاي اعلام شده از سوي وزارت بهداشت تماس بگيريد.
• خودتان نيز به عنوان پرستار تمام نكات ذكر شده را رعايت كنيد.
• اگر سالمندي كه از او مراقبت مي‌كنيد يا خودتان بيماري زمينه‌اي خاصي داريد يا مشكوك به كرونا ويروس هستيد؛ به مطب شخصي يك متخصص بيماري‌هاي عفوني يا متخصص داخلي مراجعه كنيد و از او در اين زمينه مشاوره بگيريد.

استرس ناشي از اين بيماري در بين سالمندان و روش‌هاي مقابله با آن

سالمندان بيشتر در معرض خطر ابتلا به اين بيماري ناشناخته هستند؛ و اين موضوع ممكن است منجر به افزايش استرس در اين افراد شود.

ترس و نگراني از ابتلا به بيماري همه‌گير كوويد 19 مي‌تواند روي سلامت جسمي و روحي فرد سالمند تاثير بگذارد. بنابراين نگهداري از سالمند در منزل در اين شرايط ممكن است كمي دشوار باشد. براي حمايت از اين دسته افراد توصيه مي‌كنيم كه حتما از اقدامات زير استفاده كنيد:

• از تماشا، خواندن يا گوش دادن فرد سالمند به اخبار مرتبط با بيماري جلوگيري كنيد. شنيدن مكرر اين موضوع كه آنها بيشتر در معرض خطر هستند؛ مي‌تواند استرس را در اين عزيزان افزايش دهد.
• اگر توانايي انجام كارهايي مانند تنفس عميق را دارد؛ از او بخواهيد كه چند بار در روز و هر بار چند دقيقه نفس عميق بكشد.
• سعي كنيد از وعده‌هاي غذايي سالم براي تغذيه فرد سالمند استفاده كنيد؛ و ميوه‌ها و سبزيجات بيشتري را در رژيم غذايي او بگنجانيد.
• اگر توانايي جسمي كافي را دارد؛ هر روز از نرمش‌هاي ساده براي تقويت سيستم ايمني‌اش استفاده كنيد.
• از فرد سالمند بخواهيد كه به اندازه كافي بخوابد.
• سعي كنيد چند دقيقه در روز فعاليت‌هاي سرگرم‌كننده مانند شطرنج و بازي‌هاي فكري با او انجام دهيد.
• اگر پرستار هستيد و فرزندان سالمندي كه از او مراقبت مي‌كنيد با شما زندگي نمي‌كنند؛ حتما يك بار در روز با آنها تماس گرفته و از آنها بخواهيد كه با مددجو شما صحبت كنند.

نكته آخر

بر اساس اطلاعات موجود، افرادي كه شرايط زير را دارند بيشتر در معرض خطر ابتلا به اين بيماري هستند:

• افراد بالاي 65 سال
• افرادي كه در خانه سالمندان يا يك مركز نگهداري شبانه‌روزي زندگي مي‌كنند.
• افرادي كه مبتلا به بيماري‌هاي مزمن ريوي يا آسم متوسط ??تا شديد هستند.
• افرادي كه بيماري‌هاي قلبي جدي دارند.
• افرادي كه سيستم ايمني آنها به صورت مادرزادي يا بر اثر ابتلا به بيماري‌هايي مانند سرطان ضعيف است.
• افرادي كه دچار چاقي شديد هستند، شاخص توده بدني (BMI) آنها بالاتر از 40 است، يا به برخي از بيماري‌هاي زمينه‌اي، مانند ديابت، نارسايي كليوي يا بيماري كبد مبتلا هستند. به ويژه اگر بيماري‌شان به درستي كنترل نشده باشد.

نكته مهم ديگري كه بايد به آن توجه كنيد اين است كه بسياري از شرايط مانند درمان سرطان، سيگار كشيدن، انجام عمل پيوند مغز استخوان يا اعضاي بدن، نقص سيستم ايمني، بيماري اچ آي وي يا ايدز و استفاده طولاني مدت از كورتيكواستروئيدها و ساير داروهاي تضعيف‌كننده سيستم ايمني بدن، مي‌توانند سيستم دفاعي بدن را مختل كرده و فرد را در معرض خطر قرار دهند. بنابراين اگر سالمندي كه از او مراقبت مي‌كنيد چنين شرايطي را دارد؛ حتما به دستورالعمل‌هاي ذكر شده بيشتر توجه كنيد.

تغذيه كودك پس از شش ماهگي كه زمان استفاده از غذاي كمكي در كنار شير مادر يا شيرخشك فرا مي‌رسد، اهميت خاصي پيدا مي‌كند. از آنجايي كه در اين سن سيستم گوارشي و سيستم ايمني بدن كودك هنوز ضعف دارد، بايد در انتخاب مواد غذايي دقت كرد. والدين معمولا دچار اشتباهاتي در اين زمينه مي‌شوند و با استفاده از مواد غذايي نامناسب به طور ناخواسته كودك خود را دچار مشكل مي‌كنند. اگر وظيفه نگهداري از كودك در منزل را بر عهده داريد در اين مقاله همراه ما باشيد تا با رفتارهاي اشتباه والدين در تغذيه كودك زير يك سال آشنا شويد.

دادن غذاي جامد به كودك زير يك سال

از آنجايي كه والدين در فكر خواب بهتر كودك خود هستند به اشتباه تصور مي‌كنند تغذيه كودك با غذاي جامد به دليل ايجاد سيري بيشتر، خواب بهتري را براي كودك به ارمغان مي‌آورد. بنابراين غذاي جامد را پيش از 6 ماهگي كودك در كنار شير مادر يا شيرخشك آغاز مي‌كنند.
پزشكان متخصص كودك توصيه مي‌كنند كودك تا 6 ماهگي تنها با شير مادر يا شيرخشك تغذيه شود و از اضافه كردن مواد جامد به برنامه غذايي او خودداري شود. پس از 6 ماهگي سيستم گوارش كودك قوي‌تر شده و مي‌تواند غذاي جامد را هضم كند. از سوي ديگر در اين سن مصرف آهن در سلامت كودك اهميت بسياري دارد. آهن مورد نياز كودك بايد از طريق غذاي كمكي، ميوه و سبزيجات پوره شده تامين شود.
به اين نكته توجه داشته باشيد تغذيه كودك با غذاي جامد نبايد زياد به تاخير بيفتد. اضافه كردن غذاي جامد به برنامه غذايي كودك پس از 9 ماهگي ممكن است منجر به بيزاري از غذا در او شود. كودك بايد به موقع با طعم و مزه غذاهاي ديگر آشنا شود.

تغذيه كودك با مواد غذايي بيش از حد سالم

بسياري از والدين حساسيت بيش از اندازه درباره تغذيه كودك از خود نشان مي‌دهند و سعي مي‌كنند غذاهاي ارگانيك و كم‌چربي براي كودك تهيه كنند. اما توجه داشته باشيد تنها سبزيجات و ميوه‌ها نياز كودك را تامين نمي‌كند. برنامه غذايي كودك بايد متنوع و حاوي تمام منابع مورد نياز نظير گوشت، حبوبات، لبنيات، سبزيجات و… باشد.
والدين تصور مي‌كنند آب‌ميوه به دليل برخورداري از ويتامين ها و املاح براي كودكان ضروري است اما متخصصان كودك عقيده دارند مصرف ميوه تازه به صورت تكه‌اي يا پوره‌شده بر آّب‌‌ميوه اولويت دارد. آب‌ميوه كالري اضافي وارد بدن كودك كرده و مشكلاتي همچون چاقي و پوسيدگي دندان در كودك زير يك سال را به دنبال خواهد داشت.

غذاهاي ممنوع براي كودك زير يك سال

شير گاو: تغذيه كودك زير يك سال با شير گاو به دليل ميزان زياد مواد معدني و پروتئين‌هاي موجود در آن كه هضمش را دشوار مي‌كند توصيه نمي‌شود. از سوي ديگر شير گاو قادر نيست ويتامين‌ها و مواد مغذي مورد نياز كودك را تامين كند و كودك دچار فقر آهن و كم‌خوني خواهد شد. اگر امكان تغذيه نوزاد با شير مادر وجود نداشته باشد بايد از شيرخشك غني‌شده با آهن استفاده كرد.
عسل: تا اتمام يك‌سالگي كودك نبايد به او عسل داد. عسل به دليل وجود باكتري بوتوليسم مي‌تواند در كودك ايجاد حساسيت كند و منجر به بروز بيماري در او شود.
غذاهاي چرب: دستگاه گوارش كودك زير يك سال هنوز تكامل پيدا نكرده و غذاهايي مانند گوشت چرب، كره و سوسيس كه حاوي چربي‌هاي ناسالم هستند كودك را دچار مشكل مي‌كند.
ماهي: كارشناسان تغذيه استفاده از ماهي را به دليل داشتن جيوه براي كودك زير يك سال ممنوع مي‌كنند. گرچه ماهي تن و ماهي آزاد به رشد سلول‌هاي مغزي و محافظت از كودك در برابر بيماري‌ها كمك مي‌كند ولي به دليل وجود جيوه تنها دو وعده در هفته بايد استفاده شود.
تخم مرغ: تا شش ماهگي نبايد به نوزاد تخم مرغ داد. پس از آن نيز تا سن يك سالگي تنها زرده تخم مرغ آب‌پز قابل استفاده است. سفيده تخم مرغ به دليل هضم دشوار و ايجاد آلرژي در تغذيه كودك زير يك سال توصيه نمي‌شود.

بي اختياري ادرار در سالمندان يكي از مشكلات شايع دوران سالمندي محسوب مي‌شود. گرچه بي اختياري ادرار به دليل افزايش سن پس از 40 سالگي در افراد اتفاق مي‌افتد اما نبايد تصور شود كه اين مشكل طبيعي و درمان‌ناپذير است. پزشك متخصص مي‌تواند با بررسي دلايل بي اختياري ادرار در افراد سالمند آن را درمان كند.
عفونت ادراري، منزوي شدن و افسردگي از عوارض بي اختياري ادرار در افراد سالمند است كه پرستار سالمند يا فردي كه وظيفه نگهداري از سالمند را بر عهده دارد بايد از آن مطلع باشد.

بي اختياري ادراري در سالمندان چه دلايلي دارد؟

دلايل بي اختياري ادرار در مردان و زنان سالمند متفاوت است. معمولا در مردان مشكلات غده پروستات اختلالات ادرار كردن را در پي دارد. مصرف برخي داروها و نوشيدن بيش از حد چاي و قهوه تاثير نامطلوبي بر مثانه دارد. همچنين برخي بيماري‌ها مانند نارسايي قلبي، آلزايمر و ام اس نيز در افراد مسن منجر به بي اختياري ادرار مي‌شود.
نارسايي قلبي توليد ادرار شبانه را افزايش داده و باعث بي اختياري ادراري در طول خواب شبانه مي‌شود. سالمندان به دليل دردهاي استخواني و مفصلي داراي اختلال حركتي هستند و واكنش آنها كند است. سالمندي كه به بيش فعالي مثانه مبتلا است، در صورتي كه با تاخير به سرويس بهداشتي برسد ممكن است نتواند بر ادرارش كنترلي داشته باشد.
در زنان تعداد بارداري، زايمان و آغاز يائسگي از دلايل بي اختياري ادرار در زنان مسن محسوب مي‌شود. دلايل ديگري نظير عفونت ادراري، يبوست، ديابت و مصرف داروهاي ادرارآور نيز بي اختياري ادرار را در سالمندان به وجود مي‌آورد كه با درمان عوامل ايجادكننده بيماري برطرف مي‌شوند.

انواع بي اختياري ادرار در سالمندان

بي اختياري ادراري انواع مختلفي دارد. نوع شايع آن زماني است كه ادرار سالمند پيش از رسيدن به سرويس بهداشتي دفع شود. اين نوع از بي اختياري بر اثر انقباض‌هاي غيرارادي مثانه كه فرد قادر به كنترلش نيست، به وجود مي‌آيد. بيماري‌هايي نظير آلزايمر، پاركينسون، ام اس، سكته مغزي، يبوست، بزرگ شدن غده پروستات و… باعث بروز اين نوع از بي اختياري ادراري مي‌شوند.
نوع ديگري از بي اختياري ادرار در افراد سالمند در اثر استرس و اضطراب است. استرس به شكم فرد فشار وارد مي‌كند و باعث مي‌شود فرد در هنگام عطسه، سرفه، خنديدن يا بلند كردن اشيا از زمين دچار بي اختياري ادرار شود.
بسياري از زنان در دوران بارداري و زايمان نيز به اين نوع بي اختياري ادراري مبتلا مي‌شوند. مرداني كه دچار بزرگي پروستات هستند يا سابقه جراحي پروستات را داشته‌اند نيز به بي اختياري استرسي دچار مي‌شوند.
زماني كه حجم ادرار زياد باشد، مثانه به طور كامل تخليه نمي‌شود. سالمنداني كه به اين مشكل مبتلا هستند در طول روز بارها حس مي‌كنند كه بايد به سرويس بهداشتي بروند و معمولا از ترشح ادرار شكايت دارند. انقباض ضعيف مثانه، بزرگ شدن پروستات، سكته مغزي، ديابت، يبوست و… اين مشكل را تشديد مي‌كنند.
به طور معمول سالمندان به چند نوع بي اختياري ادراري مبتلا هستند. پزشك متخصص با انجام معاينه كامل لگن و روده‌ها در زنان و اورولوژي در مردان و تجويز آزمايش ادرار وجود عفونت يا خون در ادرار را بررسي مي‌كند. همچنين آزمايش قند خون براي اندازه‌گيري ميزان قند و كلسيم و بررسي عملكرد كليه انجام مي‌شود.

درمان انواع بي اختياري ادراري در سالمندان

بي اختياري ادراري به كمك دارودرماني، رفتاردرماني و در موارد نادر جراحي قابل درمان است. منظور از رفتاردرماني استفاده از رژيم غذايي، مصرف مايعات، تمرين‌هاي تقويت عضلات كف لگن موسوم به تمرين‌هاي كگل و آموزش مثانه است. با آموزش مثانه سالمند مي‌آموزد زمان بين دو تخليه ادرار را به طور تدريجي افزايش دهد و در واقع ادرار كردن را به تاخير بيندازد.
پزشك در درمان دارويي داروهايي نظير آنتي بيوتيك، داروهاي ضداسپاسم و… را به سالمند تجويز مي‌كند تا مشكل بي اختياري ادراري را برطرف كند. اگر مصرف داروها و ديگر روش‌هاي درماني موثر واقع نشود، در موارد نادر عمل جراحي انجام مي‌شود.

سالمندان به طور معمول به بيماري‌هاي مزمن، كاهش توان حركتي و مشكلات رواني دچار مي‌شوند. يك رژيم غذايي مناسب نقش مهمي در سلامت و طول عمر سالمندان دارد. مصرف امگا 3 براي سلامت عمومي سالمندان و جلوگيري از پيشرفت بيماري‌ها ضروري است. اسيدهاي چرب امگا 3 تمام عملكرد فيزيولوژيك بدن از جمله سيستم قلبي عروقي، عصبي، ايمني، بينايي، استخوان‌ها و پوست را تنظيم مي‌كنند. تحقيقات نشان داده است مصرف اسيدهاي چرب امگا 3 عملكرد حافظه و يادگيري در سالمنداني كه مبتلا به اختلالات شناختي هستند را بهبود مي‌بخشد.
اگر وظيفه نگهداري از سالمند در منزل را بر عهده داريد يا مي‌خواهيد نكات مراقبتي را به پرستار سالمند والدين خود گوشزد كنيد در اين مقاله همراه ما باشيد تا با مزاياي امگا 3 بيشتر آشنا شويد.

خواص امگا 3

اسيدهاي چرب امگا 3 در بدن انسان ساخته نمي‌شوند اما مصرف آنها براي تنظيم فعاليت‌هاي بدن لازم است. امگا 3 به تقويت سيستم ايمني ضعيف، اختلالات چشمي، كم‌توجهي، سلامت پوست، درمان بيماري‌هاي قلبي، افسردگي، ديابت، بهبود زخم، ورم مفاصل و… كمك مي‌كند.
اين ماده حياتي در انواع لوبيا، دانه‌هاي چيا، گردو، بذر كتان، سبزيجات، ماهي سالمون، ماهي ساردين، قزل‌آلا، شاه‌ماهي، ماهي تن، روغن ماهي، روغن سويا، روغن زيتون و روغن كانولا وجود دارد. در بسياري موارد نيز پزشك مكمل امگا 3 را براي افراد تجويز مي‌كند.

فوايد امگا 3 براي سالمندان

مصرف اسيدهاي چرب امگا 3 مزاياي بسياري براي بدن سالمندان دارد. محققان اعلام كرده‌اند امگا 3 با افزايش طول عمر افراد رابطه مستقيمي دارد. بيماران قلبي كه به مقدار زياد امگا 3 مصرف كرده‌اند عمر طولاني‌تري داشته‌اند.
استرس، اضطراب، خستگي ذهني، اختلالات عصبي و افسردگي از مشكلات شايع دوران سالمندي محسوب مي‌شود. افراد سالمند به دليل بيماري‌ها و ناتواني حركتي يا طرد شدن از سوي فرزندان دچار حس ياس و نااميدي مي‌شوند. مصرف امگا 3 به‌ويژه در زنان سالمند ميزان استرس و نگراني‌هاي آنها را كاهش مي‌دهد.
مكمل‌هاي امگا 3 تاثير بسيار مثبتي در درمان مشكلات روحي سالمندان افسرده دارند و علائم افسردگي را در سالمندان رفع مي‌كنند.
آرتروز يا ساييدگي غضروف مفصلي يكي ديگر از بيماري‌هاي رايج افراد سالمند است كه درمان ندارد اما با انجام توصيه‌هايي مي‌توان آن را تسكين بخشيد. امگا 3 موجود در روغن ماهي علائم و نشانه‌هاي آرتروز را كاهش مي‌دهد و از پيشروي بيماري جلوگيري مي‌كند. روغن ماهي تاثير آنژيم‌هايي را كه باعث از بين رفتن غضروف‌ها مي‌شود كاهش مي‌دهد در نتيجه با مصرف آن مي‌توان مصرف داروهاي ضدالتهاب مفاصل را كم كرد. با مصرف امگا 3 در سنين پايين‌تر حتي مي‌توان از بروز آرتروز جلوگيري كرد.
آلزايمر و فراموشي نيز از مشكلات عمده سالمندان به شمار مي‌آيد. با ايجاد پلاك‌هايي در مغز كه ناشي از تجمع غيرطبيعي پروتئين بتا آميلوئيد است، سالمند مبتلا به بيماري آلزايمر مي‌شود. اين پلاك‌ها خاصيت سمي دارند و به سلول‌هاي مغز آسيب مي‌رسانند و در نهايت منجر به بيماري آلزايمر مي‌شوند.
پژوهش‌ها نشان مي‌دهد روغن ماهي و اسيدهاي چرب امگا 3 از ساخت اين پروتئين‌ها در سلول‌هاي مغز جلوگيري مي‌كند. همچنين امگا 3 حافظه را تقويت كرده و در درمان بيماري آلزايمر بسيار موثر عمل مي‌كند.
سالمندان مبتلا به ديابت بيشتر از ساير سالمندان در معرض ابتلا به بيماري‌هاي قلبي عروقي هستند. پزشكان معتقدند روغن ماهي سطح تري گليسيريد خون را در بيماران مبتلا به ديابت كاهش داده و ديابت آنها را كنترل مي‌كند.
انحطاط ماكولا بيماري چشمي است كه از دلايل اصلي نابينا شدن افراد در سن بالاي 60 سال محسوب مي‌شود. در اين بيماري كه با افزايش سن احتمال آن افزايش مي‌يابد ديد مركزي فرد كه براي كارهاي دقيق از جمله خواندن و رانندگي لازم است از بين مي‌رود.
بر اساس تحقيقات انجام‌شده اسيدهاي چرب امگا 3 در مراقبت از چشم و جلوگيري از مبتلا شدن به بيماري انحطاط ماكولا تاثير بسيار خوبي دارند.

نوزادان و كودكان براي رشد خود و توليد هموگلوبين در خون نياز به مصرف آهن دارند. اگر كودكي به كمبود آهن دچار شود، دچار كم‌خوني شده و سلول‌هاي خوني او نمي‌توانند اكسيژن كافي را به اندام‌هاي بدن انتقال دهند. اگر كمبود آهن كودك به‌موقع درمان نشود، تاخير در رشد جسمي و ذهني او را در پي دارد. قصد داريم در اين مقاله اهميت مصرف آهن در سلامت كودك را بررسي كنيم.
اگر وظيفه نگهداري كودك در منزل را بر عهده داريد در اين مقاله همراه ما باشيد تا با مهم‌ترين منابع آهن براي تامين نياز كودك به آهن آشنا شويد.

علائم و عوارض كمبود آهن در كودكان

معمولا كودكاني كه از شير مادر تغذيه مي‌كنند آهن كافي دريافت مي‌كنند. بهتر است براي كودكاني كه شيرخشك مي‌خورند، شيرخشك غني‌شده با آهن تهيه كرد. اما زماني كه كودك غذا خوردن را آغاز مي‌كند ممكن است به مقدار كافي آهن دريافت نكند و همين مسئله او را در معرض كم‌خوني قرار دهد.
اگر كودك شما بي‌اشتهاست و به آهستگي وزن مي‌گيرد، پوست رنگ‌پريده‌اي دارد و بي‌قراري مي‌كند دچار كمبود آهن است. كودكاني كه آهن كافي دريافت نكرده‌اند از نظر فيزيكي كمتر فعاليت مي‌كنند و مراحل رشدشان نيز به كندي انجام مي‌شود. خستگي، سرگيجه، سردرد و ضربان قلب نامنظم نيز از ديگر علائم كمبود آهن در كودكان است.
از عوارض كمبود آهن مي‌توان به بروز مشكلات در يادگيري، مشكلات رفتاري كودك، ضعف عضلاني، منزوي شدن و تاخير در انجام مهارت‌هاي حركتي اشاره كرد. همچنين كمبود آهن باعث ضعف سيستم ايمني بدن كودك شده و امكان ابتلا به بيماري‌هاي واگيردار و عفوني نظير سرماخوردگي و آنفولانزا را افزايش مي‌دهد.

ميزان نياز كودك به آهن

كودك بر حسب سن روزانه به اين مقدار مصرف آهن نياز دارد:

• نوزاد 7 تا 12 ماه: 11 ميلي‌گرم در روز
• كودكان 1 تا 3 سال: 7 ميلي‌گرم در روز
• كودكان 4 تا 8 سال: 10 ميلي‌گرم در روز
• كودكان 9 تا 13 سال: 8 ميلي‌گرم در روز
• دختران 14 تا 18 سال: 15 ميلي‌گرم در روز
• پسران 14 تا 18 سال: 11 ميلي‌گرم در روز

منابع غذايي مهم آهن براي كودك

انواع گوشت شامل گوشت گاو، گوساله، گوسفند، بوقلمون، جوجه، جگر، ماهي، تخم مرغ، دانه‌هاي غلات، برنج، ماكاروني، نان غني‌شده، حبوبات شامل عدس، نخود و لوبيا و سبزيجات مانند لوبيا سبز، نخودفرنگي، اسفناج و كلم بروكلي را در برنامه غذايي كودك بگنجانيد.
براي جذب بهتر و راحت‌تر آهن، غذاهاي حاوي آهن را با ويتامين C مانند گوجه، پرتقال يا فلفل سبز مصرف كنيد. براي مثال اسپاگتي را با گوشت و سس گوجه تهيه كنيد. اين غذا سرشار از آهن است و بيشتر كودكان نيز به آن علاقه دارند.
براي كودكاني كه به خوردن گوشت علاقه‌اي ندارند غذاهايي با حبوبات تهيه كنيد. با عدس يا لوبيا و برنج يك سوپ ساده و سبك بپزيد و آن را پوره كرده و به كودك بدهيد. خوراك عدسي يا خوراك لوبيا به همراه نان گندم منبع خوب آهن براي كودكان است كه با اضافه كردن كمي آب ليموي تازه ويتامين C آن هم تامين شده و به خوبي جذب بدن كودك مي‌شود.
كنسرو تن ماهي حاوي آهن و اسيدهاي چرب امگا 3 نيز مي‌تواند بخشي از برنامه غذايي كودك شما باشد البته اگر به اين ماده غذايي حساسيت نداشته باشد. اضافه كردن سبزيجات در كنار تن ماهي غذاي كاملي را در اختيار كودكتان قرار مي‌دهد.
صبحانه كودكتان را چند بار در هفته به غلات غني‌شده يا بلغور جو دوسر اختصاص دهيد. در كنار آن از ميوه‌هاي حاوي ويتامين C نظير توت فرنگي و پرتقال استفاده كنيد تا آهن غلات جذب بدن كودك شود.
كشمش، برگه زردآلو، تخمه آفتابگردان و تخمه كدو تنبل منابع خوب آهن هستند و بايد از آنها براي ميان‌وعده كودك خود استفاده كنيد. فقط مراقب باشيد كودك در حين خوردن دانه‌ها يا كشمش دچار خفگي نشود.
ممكن است پزشك كودك با انجام يك آزمايش ساده و مشخص شدن فقر آهن براي او مكمل آهن تجويز كند. مكمل را بر اساس دستور پزشك به كودك بدهيد و آن را از دسترس كودك دور كنيد.

اغلب سالمندان به دليل بيماري‌، استفاده از داروها و ناتواني‌هاي حركتي در دوران سالمندي به افسردگي دچار مي‌شوند. هم‌صحبتي با افراد يا پرستار سالمند ، معاشرت با اعضاي خانواده و دوستان، ورزش سبك، گردش در طبيعت و سفر مي‌تواند روحيه سالمند را بهبود بخشد و به او انگيزه زندگي بدهد. سفر كردن براي سالمندان بسيار دلپذير است اما مراقبت از سالمندان در سفر موضوعي است كه بايد مورد توجه قرار بگيرد.

برنامه‌ريزي قبل از سفر

اولين اقدام مهم براي سفر سالمندان، برنامه‌ريزي براي سفر و رزرو كردن بليت وسايل نقليه و مكان اقامت است. ابتدا تقويم را بررسي كنيد و مطمئن شويد عزيزان سالمند شما در تاريخ انتخاب‌شده وقت ويزيت پزشك يا كار درماني نداشته باشند. همچنين بهتر است از سفر با سالمندان در زمان‌هاي خاص كه ميزان سفرها بيشتر است خودداري كنيد. شلوغي بيش از حد شما را در تهيه مكان اقامت و رفت‌وآمد راحت در مقصد سفر دچار مشكل مي‌كند.
اگر قصد داريد با والدين سالمند خود از طريق هوايي سفر كنيد، صندلي‌هايي كه در هواپيما براي افراد كم‌توان يا ناتوان در نظر گرفته شده را رزرو كنيد. صندلي چرخدار رايگان را نيز مي‌توانيد براي جابه‌جايي در فرودگاه مقصد رزرو كنيد. معمولا كاركناني در فرودگاه حضور دارند كه به افراد سالمند كمك مي‌كنند. حتي مي‌توانيد غذايي را كه در طول سفر ارائه مي‌شود به صورت رژيمي درخواست كنيد.
حتما به ياد داشته باشيد سالمندان همراهتان قبل از پرواز از سرويس بهداشتي فرودگاه كه مخصوص افراد مسن است استفاده كنند تا مجبور نباشند در حين پرواز از دستشويي كوچك داخل هواپيما استفاده كنند.
براي مراقبت از سالمندان در سفر تحرك و فعاليت بدني را فراموش نكنيد. بهتر است به عزيزان سالمند همراهتان توصيه كنيد همانطور در حالت نشسته، پاهاي خود را تكان دهند و قبل از فرود چند دقيقه در داخل هواپيما قدم بزنند تا از لخته‌شدن خون در پاها جلوگيري كند.
بعضي پزشكان توصيه مي‌كنند سالمند پيش از سفر از جوراب‌هاي مخصوص واريس تا بالاي زانو استفاده كند تا دچار ناراحتي در پاها نشود. پوشيدن كفش طبي و مناسب نيز كمك مي‌كند سالمند در اثر راه رفتن طولاني كمتر دچار خستگي يا پادرد شود.

در دسترس بودن داروهاي سالمندان

اگر سالمند مبتلا به بيماري خاصي است توصيه مي‌شود پيش از سفر توسط پزشك متخصص ويزيت شود تا شرايط كلي بدن او بررسي شود. ممكن است نياز به تزريق واكسن يا استفاده از داروي خاصي باشد كه سالمند در طول سفر دچار مشكل نشود.
پيش از سفر حتما داروهاي روزانه والدين سالمند خود را در ساك دستي قرار دهيد تا در طول سفر هم در دسترس باشد. بهتر است داروها و مواد بهداشتي ضروري مانند مسكن، ضدتهوع، ضداسيد معده، باند، چسب زخم، كرم ضدآفتاب، اسپري حشره‌كش و… را نيز به همراه داشته باشيد.
اغلب سالمندان در سفر به دليل سرگرمي و تغيير روال عادي زندگي مصرف داروهايشان را فراموش مي‌كنند. اما ممكن است اين فراموشي يا بي‌توجهي باعث شود حالت اورژانسي پيش آيد و اوقات خوش سفر را برهم زند. بنابراين به عنوان همراه سالمند مصرف داروها را به او يادآوري كنيد. براي اين كار مي‌توانيد آلارم گوشي همراه خود را براي ساعت مصرف دارو  تنظيم كنيد تا استفاده از دارو را به شما يادآوري كند.

تغذيه سالمندان در سفر

استفاده از غذاهاي آماده، ساندويچ‌ها، سالادها و… در طول سفر ممكن است براي سيستم گوارش حساس سالمندان مشكل ايجاد كند. بهتر است در طول سفر در خوردن سبزيجات خام و ميوه‌ها به‌ويژه وقتي از شست‌وشوي مناسب آنها مطمئن نيستيد افراط نكنيد.
سالمندان بايد در طول سفر به مقدار كافي آب بنوشند. اگر از سلامت آب لوله‌كشي مطمئن نيستيد آب معدني خريداري كنيد و آن را هميشه همراه خود داشته باشيد. همچنين از قالب‌هاي يخ‌ آماده استفاده نكنيد زيرا ممكن است آلوده به ميكروب باشد.
در سفر با سالمندان اولويت خود را لذت بردن آنها از سفر قرار دهيد. آنها توانايي انجام سريع كارها را ندارند، بنابراين صبور باشيد و حوصله بيشتري در رفتار با آنها به خرج دهيد.

وزوز گوش در سالمندان يكي از مشكلات شايع دوران سالمندي است كه به دلايل مختلف ايجاد مي‌شود. در اين حالت فرد سالمند از شنيدن سروصدايي مانند باد، سوت زدن، زنگ زدن يا نيش زدن داخل گوش در يك يا هر دو گوش شكايت دارد. ممكن است اين مشكل به طور مداوم وجود داشته باشد يا در زمان‌هاي مختلف بروز كند.
آگاهي از دلايل وزوز گوش در افراد سالمند براي پرستار سالمند يا فردي كه نگهداري از سالمند را بر عهده دارد به او كمك مي‌كند اقدامات بهتر و موثرتري براي سالمند انجام دهد.
معمولا سالمند وزوز گوش را بيشتر هنگام شب و زماني كه سكوت است حس مي‌كند. گاهي وزوز گوش كاهش شنوايي، سردرد يا سرگيجه را نيز به همراه دارد. كاهش شنوايي در سالمندان بعد از آرتروز و فشارخون بالا سومين مشكل شايع سالمندان است كه در بسياري از موارد منجر به بي‌توجهي، افسردگي و كاهش اعتمادبه‌نفس در آنها مي‌شود.

انواع وزوز گوش

وزوز گوش بيروني: اين نوع وزوز گوش را علاوه بر بيمار، ديگران و پزشك معالج نيز مي‌شنود. وزوز گوش بيروني اغلب در اثر اختلالات عصبي يا عروقي، تومورهاي سر، مغز يا گردن و بعضي از بخش‌هاي گوش ايجاد مي‌شود.
وزوز گوش دروني: وزوز گوش دروني را تنها بيمار حس مي‌كند و بيش از 60 درصد نمي‌توان علت آن را پيدا كرد.
وزوز ضرباني: اين وزوز به صورت صداي ضربه‌مانند و ريتميكي مانند ضربان قلب احساس مي‌شود. معمولا اين نوع وزوز پس از ورزش يا فعاليت شديد بدني اتفاق مي‌افتد.
وزوز گوش ممكن است در همه سنين براي افراد به وجود آيد. در سالمندان با افزايش سن فركانس وزوز گوش نيز افزايش مي‌يابد.

دلايل وزوز گوش در سالمندان

پيرگوشي: پيرگوشي يكي از دلايل عمده وزوز گوش در افراد سالمند است. پيرگوشي در اثر اختلال در عملكرد سه استخوانچه گوش مياني، حضور در مكان‌هاي پرسروصدا، فشار خون، بيماري‌هاي قلبي و عروقي و اختلال عروق ناشي از ژنتيك و ديابت ايجاد مي‌شود.
آسيب به اعصاب گوش در اثر صداهاي بلند: قرار گرفتن در معرض سروصداي زياد ماشين‌آلات صنعتي، جنگ‌افزارها، موزيك پليرها و… به سلول‌هاي مژكدار حلزون شنوايي و پايانه‌هاي عصبي در گوش داخلي آسيب مي‌رساند و فرد را دچار كم‌شنوايي مي‌كند. اين كم‌شنوايي معمولا با وزوز گوش همراه است.
نيكوتين و كافئين: مصرف نيكوتين و كافئين باعث فشردگي رگ‌هاي خوني شده و وزوز گوش را به دنبال دارد.
بيماري منيير (Meniere): اين بيماري مربوط به گوش داخلي است و در اثر افزايش فشار مايع اندولنف به وجود مي‌آيد. سرگيجه، كاهش شنوايي، وزوز گوش همراه با تهوع و استفراغ از علايم بيماري منيير است.
ازدياد جرم گوش: جرم گوش وظيفه كنترل آلودگي‌ها و عوامل بيماري‌زا را در جهت محافظت از مجراي گوش بر عهده دارد. اما اگر جرم بيش از حد در گوش انباشته شود با آسيب به پرده گوش و كاهش شنوايي موجب وزوز گوش خواهد شد.
تومورهاي عصب شنوايي، سر و گردن: وجود هر توموري در ناحيه جمجمه و گردن به رگ‌هاي خوني اين منطقه فشار وارد كرده و موجب وزوز گوش مي‌شود. عصب شنوايي از مغز تا گوش مياني كشيده شده و كنترل تعادل بدن را بر عهده دارد. تومور اين عصب باعث بروز وزوز در گوش مي‌شود.
فشارخون بالا: عواملي نظير الكل، كافئين و استرس كه باعث افزايش فشارخون مي‌شوند، صداي وزوز را در گوش ايجاد مي‌كنند.
داروها: داروهايي مانند آنتي‌بيوتيك‌ها، داروهاي سرطان، داروهاي ادرارآور، داروهاي ضدافسردگي و آسپيرين در ايجاد وزوز گوش يا تشديد آن نقش موثري دارند.
براي درمان وزوز گوش در سالمندان بايد به پزشك متخصص گوش و حلق و بيني مراجعه كرد و پزشك را از سابقه ابتلا به بيماري‌هاي مرتبط با گوش، فشارخون و داروهاي مصرفي آگاه كرد. پزشك با بررسي وضعيت سالمند، معاينه گوش، معاينه حركتي، سنجش شنوايي و در صورت لزوم تجويز سي‌تي‌اسكن يا ام‌آرآي دليل وزوز گوش را تشخيص داده و داروهاي لازم را تجويز مي‌كند.