مطالعات جديدي در حال انجام است كه نشان ميدهند ورزش كردن به صورت منظم توسط افراد سالمند ميتواند علائم آلزايمر را در آنها كاهش دهد. در اين مقاله ميخواهيم به صورت اختصاصي در مورد تاثير ورزش كردن بر روي كاهش علائم آلزايمر به خصوص در افراد سالمند صحبت كنيم.
رابطه بين ورزش كردن و كاهش علائم آلزايمر
در يك مطالعه كه اخيرا نيز منتشر شده است آمده كه افراد بالاي 60 سال كه 5 روز در هفته و هر روز حداقل 30 دقيقه ورزش ميكنند، داراي نشانگرهاي زيستي كمتري در ارتباط با آلزايمر هستند. يك مطالعه ديگر نيز نشان داد افرادي كه از نظر ژنتيكي در معرض خطر ابتلا به آلزايمر قرار دارند، ولي يا خودشان يا به كمك پرستار سالمند به صورت منظم ورزش ميكنند؛ داراي نشانگرهاي زيستي كمتري بودند.
در كنار اين تحقيقات يك تحقيق سوم ديگري نيز وجود دارد كه نشان ميدهد نشانگرهاي زيستي معروف به white matter hyperintensities در افرادي كه از نظر جسمي فعال هستند آهستهتر افزايش مييابد. شواهد موجود مرتبط با ورزش كردن و ارتباط آن با كاهش خطر ابتلا به بيماري آلزايمر رو به افزايش است.
به عنوان مثال تحقيق جديدي كه در نشست سالانه انجمن روانشناسي آمريكا ارائه شده است، به نتايج مطالعات كوچكي كه بين فعاليت بدني و كاهش يا ضعيف شدن علائم آلزايمر و ساير اشكال زوال عقل ارتباط يافتهاند اشاره كرده و به نوعي مهر تاييد بر روي آنها زده است.
اگر محققان بتوانند مشخص كنند كه ورزش كردن دقيقاً چه تاثيري روي بدن دارد و چگونه ميتواند به كاهش علائم آلزايمر كمك كند؛ دريچهاي به روي كشف درمانهاي جديد باز خواهد شد. جالب است بدانيد كه علائم جسمي اين بيماري مانند تجمع پروتئيني به نام بتا آميلوئيد در مغز، اغلب قبل از علائمي مانند كاهش قدرت حافظه خود را نشان ميدهند.
نتيجهگيري
در يك مقاله محققان اطلاعات مربوط به افرادي كه والدين آلزايمري داشتند و احتمال ابتلا به بيماري آلزايمر در آنها زياد بود را با هم مقايسه كردند. آنها دريافتند افراد مسنتر از 60 سال كه 5 روز در هفته و هر روز حداقل 30 دقيقه ورزش با شدت متوسط ??دارند؛ كمتر از اين نشانگرهاي زيستي رنج برده و حافظه و قدرت شناختي آنها نيز به مرور زمان كمتر تحليل ميرود.
با وجود اين يافتهها ميتوان گفت كه جلوگيري و يا به تاخير انداختن علائم آلزايمر با ورزش كردن عملا ممكن است. بنابراين اگر سالمندي در خانه داريد كه خودش به تنهايي نميتواند ورزش كند حتما از پرستار او بخواهيد كه 5 روز هفته و هر روز حداقل 30 دقيقه او را تشويق به انجام فعاليت بدني كند. علاوه بر اين افرادي كه والدين مبتلا دارند نيز ميتوانند از اين شيوه براي جلوگيري از بروز علائم بيماري در خود استفاده كنند.
چرا ورزش كردن به كاهش علائم آلزايمر كمك ميكند؟
رايجترين نظريه موجود براي پاسخ به اين سوال اين است كه ورزش كردن با افزايش جريان خون ميتواند اكسيژن موجود در مغز را افزايش دهد. تا كنون اين قطعيترين نظريهاي است كه در اين زمينه مطرح شده است. از طرفي محققان مقالاتي كه در بالا به آنها اشاره كرديم نيز خاطر نشان كردهاند كه ورزش موجب بهبود در متابوليسم سلولهاي مغزي و افزايش برخي از هورمونها و پروتئينهاي مناسب براي آنها ميشود.
بنابراين تغيير در شيوه زندگي در برخي از بيماران حتي ممكن است اثر مشابهاي با دارو داشته باشد. با اين وجود تا كنون اثبات شده است كه استفاده از تركيبي از دارو و ورزش كردن بيشترين اثرگذاري را داشته و حتي مغز را قويتر ميكند.
آنچه از نتايج اين تحقيقات برداشت ميشود اين است كه ورزش كردن قطعا براي افراد سالمند مفيد است حتي براي كساني كه قبل از شروع اين رژيم درماني افت شناختي را تجربه كردهاند. اما لازم است قبل از شروع رژيم جديد ورزشي، حتما با يك متخصص در اين زمينه مشورت كنند. علاوه بر اين نگهداري از سالمند مبتلا به آلزايمر كه در بستر هستند نيز بايد از ورزشهاي خاصي تحت نظر پرستار متخصص يا حتي پزشك عمومي استفاده كنند.