بيماران مبتلا به ديابت نيازمند مراقبت هستند حال اگر اين بيماران سالمند باشند به دليل مسائل مربوط به افزايش سن به مراقبت ويژهاي نياز دارند. سالمند مبتلا به ديابت ممكن است به بيماريهاي ديگري نيز مبتلا باشد در نتيجه كنترل قند خون دشوارتر خواهد بود.
اگر وظيفه نگهداري از والدين سالمند خود را بر عهده داريد يا از پرستار سالمند كمك ميگيريد در اين مقاله همراه ما باشيد.
غده پانكراس يا لوزالمعده در بدن فرد سالم مادهاي به نام انسولين را ميسازد كه ورود قند خون به اندامهاي بدن را تنظيم ميكند. اما در بدن فرد مبتلا به ديابت يا انسولين درست توليد نميشود و يا بدن به انسولين توليدشده مقاومت نشان ميدهد و انسولين نميتواند عملكرد طبيعي خود را در بدن انجام دهد. در نتيجه ميزان قند خون افزايش مييابد. افزايش قند خون در طولانيمدت باعث تخريب رگهاي ريز بدن شده و بر عملكرد قلب، كليه، اعصاب، چشم و… تاثير بدي ميگذارد. بنابراين تشخيص زودهنگام اين بيماري بسيار در پيشگيري يا كنترل آن موثر خواهد بود.
مراقبتهاي كلي از سالمند مبتلا به ديابت
احتمال بروز بيماريهاي قلبي در افراد مبتلا به ديابت بسيار شايع است. اگر سالمند ديابتي داراي عوامل زمينهساز مشكلات قلبي همچون چربي خون بالا باشد بايد تحت نظر پزشك متخصص قلب و عروق باشد و علاوه بر رعايت رژيم غذايي از فعاليت بدني و ورزش سنگين خودداري كند.
يكي از نشانههاي افزايش قند خون در بيماران ديابتي يبوست است. با تكرر ادرار در اثر افزايش قند خون بدن كمآب شده و مدفوع سفت ميشود. سالمندان براي حل مشكل يبوست در كنار كنترل قند خون، بايد از مواد غذايي ملين و آب فراوان استفاده كنند.
پوست افراد سالمند دچار خشكي ميشود و مستعد ترك خوردن است. اگر پوست بدن فرد ديابتي دچار ترك شود به راحتي ميكروب را جذب كرده و دچار عفونت ميشود. براي جلوگيري از ترك خوردن پوست سالمندان بايد پس از استحمام بدنشان را با روغنهاي گياهي يا كرم مرطوبكننده چرب كنند.
يكي از مهمترين نكات پرستاري از سالمندان مبتلا به ديابت اندازهگيري مرتب قند خون و ثبت آن در دفترچهاي است كه بايد همواره به پزشك معالج نشان داده شود. آزمايش قند خون ناشتا وضعيت قند خون افراد را مشخص ميكند.
مراقبت از چشمها و پاها
ديابت در بينايي سالمندان نيز تغييراتي ايجاد ميكند كه بايد مورد توجه قرار بگيرد. تاري ديد شايعترين مشكل بينايي سالمندان مبتلا به ديابت است. افزايش ميزان قند خون، بيماري شبكيه چشم، آب مرواريد و آب سياه دلايل عمده تاري ديد در افراد ديابتي است.
حتي اگر سالمندان ناراحتي چشمي و يا مشكلات بينايي نداشته باشند بايد حداقل سالي يكبار براي معاينه به پزشك متخصص چشم مراجعه كنند تا از بروز مشكلات بعدي جلوگيري شود.
يكي از مشكلات شايع سالمندان مبتلا به ديابت زخم پا است. براي جلوگيري از اين عارضه بايد پاها هر روز وارسي شود. اگر فرد سالمند دچار مشكلات بينايي است بهتر است فرد ديگري حتما پاهاي سالمند را نگاه كند. پوشيدن جوراب و استفاده از دمپايي در منزل توصيه ميشود ولي به خاطر داشته باشيد جوراب، دمپايي يا كفش تنگ نباشند.
ممكن است فرد سالمند در پاهاي خود احساس سرما كند. توجه داشته باشيد به هيچ وجه پاهاي خود را بيش از حد به وسايل گرمايشي نزديك نكنيد. ترجيحا از جوراب پشمي يا كفشهاي داخلكركي استفاده كنيد.
اگر علايمي مانند بيحسي در پاها، خميده شدن انگشتان پا، سفت شدن بخشي از پوست كف پا، مورمور شدن پاها بهويژه هنگام شب، سرخي، تورم و درد در پاهاي فرد سالمند وجود داشته باشد بايد فورا به پزشك مراجعه كنند.
تغذيه مناسب، استفاده از سبزيجات، مصرف ميانوعده، نوشيدن آب كافي، استفاده از لبنيات كمچرب در كنار فعاليت بدني سبك و ورزشهاي مخصوص سالمندان علاوه بر كاهش وزن و پايين آوردن فشار و چربي خون، قند خون در سالمند مبتلا به ديابت را نيز به خوبي كنترل ميكند.