چگونه با سالمندان افسرده رفتار كنيم؟

نگهداري سالمند در منزل به‌دليل ناتواني بدني و ضعف حافظه پيچيدگي‌هاي خاصي دارد. يكي از مشكلات شايعي كه بسياري از سالمنداني كه خانه‌نشين شده‌اند با آن دست‌وپنجه نرم مي‌كنند افسردگي است. حتما شنيده‌ايد كه از افسردگي با عنوان سرماخوردگي روان ياد مي‌كنند. علائم اين اختلال رواني در دوران سالمندي بيشتر بروز مي‌كند. سالمندان افسرده بايد مورد توجه قرار بگيرند تا به موقع درمان شوند. اگر والدين شما به اين عارضه دچار شده‌اند بهتر است درمان آنها را پيگيري كنيد تا از بروز مشكلات بيشتر براي آنها و اطرافيان جلوگيري كنيد.
البته بايد به اين نكته توجه داشت تشخيص افسردگي در سالمندان كار آساني نيست و حتما بايد متخصص روان‌شناس باليني آن را تشخيص دهد. افسردگي باليني بسيار در سالمندان ديده مي‌شود اما نبايد تصور شود كه اين عارضه طبيعي است و نياز به درمان ندارد.
در كل افسردگي چند نشانه دارد. احساس غم و اندوه، لذت نبردن از تفريح، احساس بي‌ارزش بودن، احساس سربار بودن، بي‌توجه بودن به بهداشت شخصي، عدم استفاده از داروها، ضعف حافظه، دردهاي بي‌دليل و ناگهاني، اختلال در خواب و بي‌خوابي، مدام به فكر مرگ بودن و… از علامت‌هاي افسردگي هستند. افسردگي آسيب‌هاي زيادي براي سالمندان دارد. گوشه‌گيري، تحريك‌پذيري و رنجش بيش از اندازه نمونه‌هايي از آسيب‌هاي افسردگي در سالمندان است.

دلايل افسردگي سالمندان

سالمندان به دليل مواجهه با تغييرات در زندگي نظير بازنشستگي، مرگ همسر يا اعضاي خانواده و دوستان هم‌سن و عوض كردن مكان زندگي در معرض افسردگي هستند. نداشتن حمايت اجتماعي، مصرف بعضي از داروها، سوء مصرف مواد مخدر، استرس، سابقه خانوادگي افسردگي شديد، تنها زندگي كردن، ترس از مرگ و… هم مي‌توانند ابتلاي سالمندان به افسردگي را افزايش دهند. علاوه بر استرس بروز تغييرات شيميايي در سلول‌هال مغزي نيز احتمال افسردگي در سالمندان را افزايش مي‌دهد.
وجود افسردگي در كنار بيماري‌ها و ناتواني جسمي سالمند مشكلات را بيشتر مي‌كند. سالمندي كه به افسردگي مبتلاست تواني براي درمان ساير بيماري‌هايش ندارد. افسردگي در سالمندان زمان بيشتري طول مي‌كشد و خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي و مرگ را در آنها افزايش مي‌دهد.

چگونه با سالمندان افسرده رفتار كنيم؟

اگر شما با سالمندي زندگي مي‌كنيد يا از او مراقبت مي‌كنيد بهتر است به حرف‌هاي او با صبر و حوصله گوش بدهيد. حمايت عاطفي خود را به او ابراز كنيد. با او درباره موضوعاتي صحبت كنيد كه اميد را در دلش زنده كند. اگر فرد سالمند با شما از احساساتش حرف زد او را سرزنش نكنيد.
تنهايي و انزوا يكي از مهم‌ترين دلايل افسردگي در سالمندان است. بايد ترتيبي بدهيد كه سالمند اقوام، آشنايان و دوستان خود را ديدار كند. اگر روند تنهايي ادامه داشته باشد قطعا افسردگي روز به روز تشديد شده و مشكلات بيشتري هم براي سالمند و هم اطرافيانش ايجاد مي‌شود.
مهم است براي سالمند شرايطي را به وجود بياوريد كه از زندگي لذت ببرد. پياده‌روي و قدم زدن در فضاي سبز، ترتيب دادن يك گردش خارج شهر، تماشاي فيلم و هر كاري كه سالمند به آن علاقه دارد مي‌تواند از ميزان افسردگي بكاهد. حتي اگر سالمند شما توان حركتي ندارد با كمك ويلچر او را به فضاي آزاد ببريد تا روحيه‌اش بهتر شود.
يك برنامه منظم روزانه براي سالمندتان در نظر بگيريد. در اين برنامه حتما بخشي را به ديدار با دوستان و بستگان اختصاص دهيد. سالمند با بازگويي خاطرات گذشته حس بهتري پيدا خواهد كرد و روابط اجتماعي او تقويت خواهد شد.
در كنار اين رفتارها يادتان باشد توجه به سالمند بيش از هر چيز در كاهش افسردگي او نقش دارد. تهيه غذاي دلخواه، توجه به لباس، گوش دادن به حرف‌ها و خاطرات آنها حس توجه را به سالمندان القا مي‌كند و باعث مي‌شود حال روحي بهتري داشته باشند.

درمان افسردگي در سالمندان

به طور معمول درمان‌هاي مختلفي براي افسردگي سالمندان در نظر گرفته مي‌شود. دارودرماني، روان‌درماني و در موارد خاص درمان با شوك شيوه‌هاي درماني رايج در اين حوزه هستند. سالمنداني كه علاقه‌اي به مصرف دارو ندارند يا تداخل داروهاي مصرفي با داروهاي ضدافسردگي برايشان مشكل‌ساز مي‌شود بيشتر از خدمات روان‌درماني استفاده مي‌كنند. اما درمان مطلوب از نظر بسياري از پزشكان روان‌درماني به همراه استفاده از داروهاي ضدافسردگي اس